Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển chiều 9/10 (giờ Hà Nội) công bố Nobel Hóa học 2024 được trao một nửa cho công trình nghiên cứu thuật toán thiết kế protein của nhà khoa học David Baker; và nửa còn lại cho công trình dự đoán cấu trúc protein của hai nhà khoa học Demis Hassabis và John M. Jumper.
Theo Reuters, nhà khoa học David Baker, 62 tuổi, sinh ra tại Mỹ và hiện là Giáo sư tại Đại học Washington (Mỹ); Demis Hassabis, 48 tuổi, sinh ra ở Anh và là CEO của Google DeepMind (Anh) và John Jumper, 39 tuổi, sinh ra ở Mỹ và là nghiên cứu cấp cao tại Google DeepMind (Anh).
Tạp chí TIME đầu năm nay vinh danh Baker, hiện giữ chức Giám đốc Viện Thiết kế Protein tại Đại học Washington, là một trong 100 người có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực sức khỏe của năm 2024.
Trên website chính thức, ủy ban giải Nobel khẳng định công trình của nhà hóa học David Baker đã giúp “xây dựng những loại protein hoàn toàn mới”, mang lại nhiều tiềm năng ứng dụng.
Trong khi đó, hai nhà hóa học Demis Hassabis và John M. Jumper đã thành công trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dự đoán cấu trúc của khoảng 200 triệu protein mà con người từng biết đến.
"Trong số vô vàn các ứng dụng khoa học từ nghiên cứu (của Demis Hassabis và John M. Jumper), các nhà khoa học hiện có thể hiểu rõ hơn về tình trạng kháng kháng sinh và tạo ra hình ảnh các enzyme có thể phân hủy nhựa”, ủy ban giải Nobel viết.
Nobel là giải thưởng cao quý được trao thường niên cho những cá nhân và tổ chức có cống hiến nổi bật về Y sinh, Hóa học, Vật lý, Văn học, Hòa bình. Năm 1968, Ngân hàng Trung ương Thụy Điển lập ra Giải thưởng của Ngân hàng Thụy Điển cho Khoa học kinh tế để tưởng nhớ Nobel, còn gọi là giải Nobel Kinh tế.
Giải Nobel Hóa học đã được trao 116 lần cho 195 người đoạt giải từ năm 1901 đến 2024, trong đó có hai nhà khoa học Frederick Sanger và Barry Sharpless từng hai lần thắng giải Nobel Hóa học.
Năm ngoái, giải Nobel Hóa học được trao cho 3 nhà khoa học Moungi G. Bawendi, Louis E. Brus và Alexei I. Ekimov với nghiên cứu nghiên cứu chấm lượng tử, những bộ phận nhỏ nhất của công nghệ nano, ứng dụng truyền ánh sáng từ TV và đèn LED, chiếu sáng mô ung thư cho bác sĩ phẫu thuật.